بانو آرتمیز از فرماندهان بزرگ ايران در زمان خشايارشاه ( چهارمين پادشاه هخامنشي پسر داريوش شاه و نوه كوروش بزرگ) است. او از زنان مرفه آن دوران بود آرتميز همسر يكي از حاكمان سرزمينهاي تحت سلطه ايران بود بعد از مرگ همسرش پسرش جانشين شد اما چون هنوز كودك بود آرتميز نيابت حكومت آن سرزمين را برعهده گرفت. آن شير زن علاوه بر رسيدگي به امور سياسي فرمانده نيروي دريايي خشايارشاه بود. از بانو آرتمیز به عنوان نخستین و تنها زن دریا سالار جهان تا به امروز نام برده اند.

 او در سال ۴۸۰ پیش از میلاد به مقام دریا سالاری ارتش شاهنشاهی خشایارشاه رسید. آرتميز در نبرد ایران و یونان ارتش ایران را از مرزهاي دريايي هدايت مي كرد. او با خردمندي كشتيهاي جنگي غول پيكر را در جنگ سالاميس رهبري كرد و در حاليكه بسياري از ناوگانهاي ايران شكست خورده بودند كشتيهاي تحت فرمان او به موفقيت رسيدند و بر يونانيها پيروز شدند. علاوه بر اين آرتميز در جلسات مشورتي خشايار شركت مي كرد و نقشه هاي جنگي را تأئيد مي نمود او در نبرد سالامیس در دشوارترین شرایط جنگ با دلیری و بی باکی کم مانندی توانست بخشی ازنیروی دریایی ایران را از خطر نابودی نجات دهد. به همین دلیل بود که  به افتخار دریافت فرمان دریا سالاری از سوی خشایارشا رسید. آرتميز به خشایار شاه پیشنهاد ازدواج داد که به دلایلی این ازدواج صورت نگرفت. تاريخ نويسان او را در زيبايي و متانت سرآمد روزگار ناميده اند.

در سالهای دهه چهل خورشیدی نیروی دریایی ایران، برای نخستین بار ناو شكن بزرگی را به نام یك زن نام گذاری كرد و او «آرتمیز» بود.ناو شكن آرتمیز در دوران خدمت «دریاسالار فرج الله رسایی» به آب انداخته شد و سالها بر روی آبهای خلیج همیشه فارس پاسدار سواحل ایران بود . آرتميز در لغت به معني راست گفتار بزرگ است و هنوز بسياري از زنان و دختران ايران زمين افتخار هم نامي با اين بانوي بزرگ را دارند. يادش گرامي

 

بانو آرتمیز