هزار و چهارسد سال پیش ، در سده چهارم هجری ناموری می زیسته از مردم رامهرمز خوزستان به نام بزرگ پور شهریار. وی ناخدا و دریانوردی برجسته بود که کیش زرتشتی داشت. او در نیمه ی نخست سده هفتم میلادی آب های اقیانوس هند، دریای چین و کرانه های آفریقای خاوری (شرقی) حبشه را درنوردیده است. آنچه در سفرهای دریایی خود درباره ی پدیده ها و موجودات شگفت انگیز دیده و نیز داستانهایی را که از دیگر ناخدایان، دریانوردان و بازرگانان شنیده بود در کنابی به نام (عجایب الهند) گرد آورده است. این کتاب به زبان پارسی بوده که اصل آن از بین رفته و دانسته نیست که در چه زمانی به تازی (عربی) برگردان (ترجمه) شده است. پژوهشگران تاریخ نگارش کتاب را سال 42ق دانسته اند. بزرگ، افزون بر بیان رویدادها و شگفتی های دریاها و کرانه های سرزمین هایی چون آفریقای خاوری ، شبه جزیزه عربی ، جزایر دریای هند و چین ،جاوه، زنگبار و جزیره هایی که امروزه ژاپن نامیده می شوند، سالهای برخی از رویدادها را نیز آورده و گزارش کاملی از توفان های دریای هند و مانسون ارائه نموده است.

کتاب عجایب الهند شامل 34 داستان بلند و کوتاه دریانوردی است.این کتاب یک اثر برجسته ادبی به شمار می رود. می توان گفت تا به آن روز چنین اثری پدید نیامده بود. بزرگ شهریار برای نخستین بار از موجودات ناشناخته سرزمین هند و خاور دور سخن رانده است.برخی از دانشمندان ارزشمندی کتاب را فراتر از یک اثر جغرافیایی دانسته اند و نوشته اند.

 این کتاب که تأثیر آشکاری در پیشرفت دانش جغرافیا داشته است در سال 1886-1883 میلادی به کوشش (وان در لیت ) به فرانسه برگردان شدو به چاپ رسید. بزرگ پور شهریار تنها یک دریانورد و جغرافیدان نبود وی دانشمندی بود که از دانش آبشناسی(هیدرولوژی) نیز سر در می آورد و در این زمینه نیز نوشته هایی از خود بر جای گذاشت.

دریانورد ایران

 برگرفته از هفته نامه امرداد